صدایم مردم را به گریه می اندازد
به گزارش شهر ورزش، مناجات خوانی از دیرباز در ایران رواج داشته است. گفتگو با معبود و راز دل با او گفتن، از راه های نزدیک شدن انسان به خداوند بود که چون فرهنگی ریشه دار و به شکلی ژرف در بین ایرانیان رواج داشت. بر اساس شاهنامه و گفته فردوسی، رسم مناجات سحرگاهی از دیرباز در ایران مرسوم بوده است ولی چندین سال است که به علت درگذشت یا بیماری قدمای این حوزه، مناجات خوانی کمرنگ شده است و یا آنچه صورت می گیرد، همانند گذشته نیست.
صمد حبیبی از پیشکسوتان نعت خوانی و مناجات خوانی است که زندگی اش با آوازهای فولکلور تالشی گره خورده است. حبیبی که از جمله معدود پیشکسوتان باقیمانده مناجات خوانی است، اردیبهشت سال گذشته دچار عارضه مغزی شد.
به همین جهت تصمیم گرفتیم در شبهای قدر، ضمن احوالپرسی از او، صحبتی کوتاه درباره مناجات خوانی داشته باشیم.
در ابتدا از حبیبی سوال می کنیم که از چه زمانی مناجات خوانی و نعت خوانی را شروع کرده است؟ به خبرنگاران پاسخ می دهد: در سال 1323 در روستای سیاه بیل رضوانشهر متولد شدم. آواز خواندن به من ارث رسیده است و هیچگاه برای فراگیری موسیقی نزد استاد خاصی نرفته ام؛ اینگونه که پدر و برادرم آواز می خواندند، من هم گوش می سپردم و یاد گرفتم و از زمانی که دانش آموز کلاس چهارم ابتدایی بودم، خواندم.
او ادامه می دهد: دبیرستان که رفتم صدای من در کاست پر شد و بدین ترتیب به گوش دیگران رسید و کم کم به شهرستان هایی چون مشهد، تهران، کرمان و اصفهان دعوت شدم و در جشنواره ها شرکت کردم.
این مناجات خوان باسابقه می گوید که در کودکی پدر و مادرش را از دست داده و از طریق خواهر و برادرش بزرگ شده است. به خاطر شرایطی که داشته است، امکان سفر و ارائه کار در نقاط مختلف برای او مهیا نبود. ولی بعد از پایان دوره سربازی به استخدام آموزش و پرورش درآمد و معلم شد و 30 سال در این کسوت خدمت کرد.
حبیبی تصریح می کند: در طول سال ها تالشی، فارسی و نواهای مذهبی خوانده ام و فعالیتم در این عرصه ادامه داشت تا اینکه در بستر بیماری افتادم؛ البته به علت بیماری صحبت کردن برایم سخت شده است ولی پزشکم به من گفته که خوب است برای بهبود همچنان به خواندن ادامه دهم.
از او می پرسیم که در مناجات خوانی خود او چه حس و حالی وجود داشته است که در کار جوانترها حس نمی شود؟ می گوید: همیشه کار من عارفانه بود و حتی با وجود همراهی موسیقی هم عاشقانه نبود. بارها پیش آمده بود که از من خواسته بودند در عروسی ها بخوانم ولی هیچگاه میلی نداشتم و قبول نمی کردم و شاید در مراسم های شادی تنها می گفتم که حاضرم برایشان تبریک بخوانم. مناجات خوانی و نعت خوانی های من در هر کجا که بوده ام غم و سوز داشته است و هر بار که شروع به خواندن می کردم طرف مقابل شروع به گریه می کرد. یک بار در مرقد امام (ره) بودم و شروع به خواندن کردم، یک روحانی در نزدیکی من ایستاده بود که پس از شنیدن صدایم شروع به گریه کرد.
در این ویدئو صدای صمد حبیبی را می شنوید:
این مناجات خوان درباره جوان هایی که امروزه در این حوزه فعالیت می کنند، اظهار می کند: حضور جوانترها در این حوزه کمرنگ است. آنگونه که من و هم دوره هایم به شهرها و برنامه های مختلف برای اجرای برنامه می رفتیم، امروزی ها این گونه نیستند. یک نفر عرب زبان در خوزستان بود که صدای خیلی خوبی داشت و سوز و غم در صدایش حس می شد ولی جوان ها اینگونه نیستند. حتی وقتی که می خوانند شعرشان قافیه ندارد و تنها یک متن را بالا پایین می کنند.
حبیبی درباره شرایط جسمی خود بیان می کند: یک سال است که سکته مغزی داشته ام و سمت راست بدنم به مشکل برخورده است و دیگر نمی توانم همانند گذشته بخوانم و مجبور هستم فیزیوتراپی کنم. سال گذشته به تعداد زیادی جشنواره دعوت شدم ولی به علت شرایط جسمانی ام دعوت آنها را رد کردم. گرچه که هر سال چندین بار به جشنواره های مختلف دعوت می شدم و می رفتم.
منبع: خبرگزاری ایسنا