انفجار نور علم و فناوری در پرتو آموزه های انقلاب اسلامی ، 20 برابر شدن سهم ایران در فراوری علم جهان - شهر ورزش

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرنگاران، پیر و جوان، عظیم و کوچک فرقی نمی کند، همه و همه از بهمن به عنوان ماه فجر و پیروزی انقلاب یاد می نمایند و آنچه که داشتیم و آنچه که طی سال های پس از انقلاب به دست آورده ایم را از یاد نمی برند. شاید دستاورد ها و پیشرفت های چشمگیر حوزه علمی و آموزشی روشن تر از هر حوزه دیگر باشد و نگاهی به آمار و ارقام قبل و بعد از انقلاب اسلامی خالی از لطف نباشد، پس با ما همراه باشید.

11 برابر شدن تعداد دانشگاه ها

از آمار دانشگاه ها و واحد های آموزش عالی کشور آغاز می کنیم، واحد هایی که تا سال 57 به 223 مورد خلاصه می شدند، اما پس از پیروزی انقلاب تا همین یکی دو سال اخیر با رشدی چشمگیر به 2569 واحد در کشور رسیده اند و این عدد نشان می دهد که در طول این سال ها تعداد مراکز آموزش عالی برای استفاده آحاد مردم بیش از 11 برابر شده است.

اما این رشد بی نتیجه و تنها برای توسعه واحد های دانشگاهی نبوده است و آمار های جهانی نشان می دهند درحالیکه قبل از انقلاب هیچ دانشگاه ایرانی در رده بندی های جهانی برتر شناخته نمی شد، اما پس از انقلاب بیش از 23 دانشگاه کشور در جهان برتر شدند.

ایران همچنین دربین کشور های اسلامی بیشترین تعداد دانشگاه های برتر جهان را به خود اختصاص داده است، چون کشور هایی مثل ترکیه، مالزی و عربستان به ترتیب تنها 19، 5 و 4 دانشگاه برتر دارند.

20 برابر شدن سهم ایران در فراوری علم جهان

اما این تعداد دانشگاه در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی در فراوری علم جهان چه سهمی داشتند؟ با اندکی جستجو در پایگاه های جهانی به خوبی روشن است که ایران نسبت به سال های قبل از انقلاب سهم بسزایی از فراوری علم جهان را به خود اختصاص داده است به طوریکه قبل انقلاب با 700 مقاله علمی حدود 0.1 درصد و تا سال 97 با وجود تحریم های ظالمانه توانسته بیش از 55 هزار مقاله علمی داشته باشد و سهم فراوری علم خود را به 2 درصد برساند. چنین رشدی باعث شده تا ایران رتبه شانزدهم جهان و رتبه اول در جهان اسلامی را کسب کند.

رشد 40 درصدی نرخ باسوادی

صرف نظر از آمار جمعیت تحصیل نموده اگر بخواهیم نرخ باسوادی قبل و بعد از انقلاب را آنالیز کنیم همین بس که بدانید تا سال 57 کمتر از 50 درصد مردم باسواد بودند و نرخ باسوادی با گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی حال به 90 درصد رسیده است البته ناگفته نماند که آمار ها نشان می دهند که نرخ باسوادی جوانان متولد شده از سال 57 به بعد بیش از 96 درصد است.

افزایش سرانه پزشک در کشور

جالب است بدانید که تا سال 57 با حساب پزشکان غیرایرانی، سرانه پزشک در کشور حدود 0.25 پزشک به ازای هر یک هزار نفر بود، اما با ارتقای چشمگیر خدمات بهداشتی و درمانی در دوران جمهوری اسلامی و همچنین گسترش دانشگاه های علوم پزشکی و تربیت نیرو های کارآمد، سرانه پزشک در سال 98 به حدود 1.6 پزشک به ازای هر یک هزار نفر رسیده است. این موضوع شایان توجه است که از آن سال ها تا به امروز دیگر خبری از پزشکان و کادر درمان غیرایرانی در کشور نیست.

برطرف احتیاج های دارویی با توان داخلی

از طرف دیگر تا سال 57 تنها 25 درصد احتیاج دارویی ایرانیان در داخل کشور فراوری می شد، اما در سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا به امروز علیرغم تحریم های گسترده این میزان به بیش از 95 درصد رشد پیدا نموده بعنوان مثال در این سال ها حدود 6 کارخانه مهم داروسازی راه اندازی شده است، به رتبه نخست فراوری واکسن و سرم در خاورمیانه دست یافته ایم و 34 داروی بیوتکنولوژیک تمام ایرانی را فراوری نموده ایم.

رونق انجام پروژه های فضایی به همت کوششگران ایرانی

بیایید به پیشرفت های حوزه نانو، سلول های بنیادی و صنعت فضایی کشور در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی بیندازیم. درحالیکه تا سال 57 مهمترین دستاورد رژیم پهلوی در عرصه فضایی دست کشیدن محمدرضا شاه و ولیعهدش بر روی تجهیزات فضایی آمریکایی های بود، اما پس از انقلاب اسلامی با کوشش و همت محققان ایران اسلامی تا به امروز بیش از 17 پروژه فضایی در ایران اجرا شده و کشورمان جزو 10 قدرت فضایی جهان محسوب می گردد. 80 برابر شدن سهم ایران در فراوری علم جهان این نکته را نیز به همراه داشت که در زمینه سلول های بنیادی در میان 10 کشور برتر جهان قرار گرفتیم.

ورود به حوزه های نوظهور با رشد تحقیقات و جهش کشور

بعد از انقلاب، پیشرفت در حوزه تحقیقاتی و فراهم آوردن زمینه های لازم، از دیگر جنبه هایی بود که جهشی در کشور به راه انداخت. بنابراین زمانی که فناوری نانو در کشور مطرح شد، هم از نظر نیروی انسانی و هم از نظر تحقیقات، در صندلی خوبی قرار داشتیم و همین امر باعث شد بتوانیم در عرصه فناوری های نوظهور ورود کنیم.

با آغاز بحث فناوری نانو در سال 2001 کمتر از 10 تن از اساتید توانایی اظهار نظر و تحقیقات در این زمینه را داشتند، اما محققان ایرانی با انتشار 10894 مقاله در مجلات معتبر نمایه شده در ISI در سال 2020 رتبه چهارم جمهوری اسلامی ایران در علم نانو را در جهان تثبیت کردند. این در حالی است که در سال 2001 میلادی، کشور با انتشار 10 مقاله دارای رتبه 57 بود. فرایند رشد تعداد مقالات نانو ایران و همچنین رتبه جهانی ایران در انتشار مقالات نانو در فاصله زمانی سال های 2001 تا 2019 در نمودار زیر آمده است:

هم اکنون 711 محصول نانو در بیش از 10 حوزه صنعتی مبتنی بر فناوری های داخلی فراوری و روانه بازار می گردد. در سال 1398، رقم کلی فروش محصولات نانوی ساخت ایران معادل 44487 میلیارد ریال بوده است. طبق فرایند رشد سالانه فروش که در نمودار زیر آمده، حجم بازار محصولات نانو برای پنجمین سال متوالی حدوداً دو برابر شده است. همچنین از مجموع بازار فروش محصولات نانوی ساخت ایران در سال 1398، رقم 2648 میلیارد ریال مربوط به صادرات این محصولات به کشور های دیگر و 41839 میلیارد ریال آن مربوط به فروش در بازار داخل بوده است.