خواب گردی چیست؟ - شهر ورزش

خبرنگاران | سرویس سلامت - مطالب مرتبط با خواب گردی در سینما، تلویزیون و حتی کلیپ های خانگی که در یوتیوب به اشتراک گذاشته می شوند، به دو صورت متفاوت نمایش داده می شوند: فوق العاده خنده دار یا به شدت وحشتناک! اما واقعیت خواب گردی برای خود اشخاص مبتلا و اعضای خانواده آن ها پدیده ای در میان این دو شرایط نمایش داده شده است.

به نظر می رسد مشاهده کسی که در نصف شب از خواب بیدار شده و مشغول تمیز کردن اتاق های خانه می شود در حالی که جاروبرقی خاموش است و یا سرگرم شستشوی ظروف نامرئی داخل ظرف شوئی می شود، خنده دار باشد. اما اغلب افرادی که به این قضیه می خندند، در اعماق قلب خود نگران و دلواپس هستند. شاید شخص رویداد های پشت سر نهاده را سرگرم نماینده و خنده دار بداند، لیکن نمی تواند ترس خود را نسبت به وقایع احتمالی آینده نیز پنهان کند.

علائم خواب گردی

روانشناسان خواب گردی را به عنوان نوعی نابهنجاری خواب (پاراسومنیا) طبقه بندی نموده اند. نابهنجاری خواب عبارت است از رفتار هایی که شامل اعمال و حرکات فیزیکی ناخواسته در هنگام خواب می شود. از دیگر نشانه های نابهنجاری خواب می توان به شب ادراری (خیس کردن جای خواب در طول شب) اشاره نمود.

خواب گردی معمولاً در مراحل ابتدایی خواب عمیق و در طول موج آهسته حرکت غیر سریع چشم (NREM) در خواب اتفاق می افتد، اما احتمال وقوع آن در مراحل سبک تر حرکت غیر سریع چشم در خواب نیز وجود دارد. خواب گردی در هنگام حرکت سریع چشم (REM) در خواب رخ نمی دهد، چون ضعف ماهیچه ها از انجام رؤیا های خواب توسط بدن جلوگیری می نماید.

علائم خواب گردی (که به نام راه رفتن در خواب نیز شناخته می شود) می تواند در حالت های مختلفی، از نشستن در تخت خواب و نگاه کردن سراسیمه به اطراف تا رفتار های اتوماتیک ساده ای مانند راه رفتن در خانه و انجام امور و فعالیت های روزمره، و حتی اعمال پیچیده ای از قبیل: ترک خانه و رانندگی کردن واقع شود.

علائم عمومی خواب گردی عبارتند از:

• شخص با چشمان باز از تخت خواب برمی خیزد.
• شخص از تخت خواب بیرون آمده و در اتاق یا منزل مشغول قدم زدن می شود.
• شخص مشغول پخت و یا صرف غذا می شود.
• در این شرایط چشم ها معمولاً بی حالت هستند و نگاهی خیره یا تهی دارند.
• شخص با فردی خیالی صحبت می نماید، فریاد می زند یا زیر لب سخن می گوید.
• بیدار کردن فرد برای اطرافیان کار مسئله ای است.
• شخص ظاهری سراسیمه دارد.
• حافظه شخص بسیار ضعیف است و یا اصلاً چیزی از رخداد ها را به خاطر نمی آورد.
• شخص سریعاً به تخت خواب باز گشته و خواب معمول خود را ادامه می دهد.

اما علائم نادری نیز وجود دارند که به قرار زیر هستند:

• ترک خانه
• رانندگی کردن
• درگیر شدن یا کوشش برای درگیر شدن در رفتار های جنسی
• انجام اعمال غیر معمول از قبیل: ادرار کردن روی کف
• خشن شدن
• زخمی شدن

رواج خواب گری و عوامل آن

خواب گردی در میان بچه ها بسیار معمول تر از بزرگسالان است. مطابق یافته های آموزشگاه آمریکایی طب خواب، بیش از 17 درصد بچه ها در خواب راه می فرایند. خواب گردی در میان هر دو جنس مذکر و مؤنث اتفاق می افتد و بیشتر در سنین 3 تا 7 سالگی رایج است.

چنین باوری وجود دارد که احتمالاً عناصر ژنتیکی بر خواب گردی مؤثر باشند، زیرا بیش از 80 درصد از بچه های که در خواب راه می فرایند، سابقه خواب گردی در میان اعضای خانواده را دارند.

البته، خواب گردی در میان بزرگسالان هم پدیده غیر معمولی نیست و معمولاً با مسائل روانپزشکی و روانشناختی مرتبط است. تقریباً 4 درصد از افراد بزرگسال در خواب راه می فرایند.

عوامل خواب گردی

• انتقال به صورت ارثی
• کمبود خواب باکیفیت یا خستگی مفرط
• محرومیت از خواب
• قطع و چندپاره شدن فرآیند خواب
• ناشی شدن از دیگر اختلالات خواب (این شرایط در میان بچه ها دارای اختلالاتی مانند قطع موقت تنفس در خواب و ناتوانی در دفع ادرار در طول شب رواج بیشتری دارد)
• استرس و اضطراب
• بعضی از دارو های مسکن خاص
• بیماری یا تب
• پرکاری تیروئید
• آسیب دیدن سر
• سردرد یا میگرن
• محیط خواب پر سروصدا
• خوابیدن در محیط ناآشنا

مقابله با خواب گردی

صدمه دیدن بزرگترین نگرانی اشخاصی است که در خواب راه می فرایند. صدمه های معمول شامل کبود شدگی، بریدگی، خون دماغ شدن و معمولاً صدمه های جدی تری که از پشت پا خوردن، زمین افتادن و برخورد با دیوار ها ناشی می شوند. وقتی خواب گرد ها در هنگام خواب به خشونت روی می آورند، می توانند موجب آسیب دیدن اعضای خانواده و به خصوص همسر شوند. بهترین روش مقابله با خواب گردی عبارت است از ایجاد یک محیط امن برای شخصی که در خواب راه می رود. این روش شامل موارد زیر می شود:

• وسایل تیز یا شکستنی را از اتاق خواب بیرون ببرید.
• در ها و پنجره ها را ببندید.
• سویچ خودرو را در مکانی دور از دسترس قرار دهید.
• ورودی ها را در قسمت های پایین یا بالای راه پله ها قرار دهید.
• تنظیمات آب گرمکن را به منظور اجتناب از سوختن یا سوزاندن شخص دیگر، خاموش کنید.
• به آرامی فرد خواب گرد را هدایت کنید تا به اتاق خواب باز شود.

درمان خواب گردی

اغلب بچه های که در خواب راه می فرایند معمولاً این اختلال را نیز تا رسیدن دوران نوجوانی با خود به همراه دارند. باید گفت که هیچ درمان خاصی برای خواب گردی وجود ندارد. اما احتمال اینکه بعضی از روش های درمانی موفقیت آمیز باشند، وجود دارد. روش های مؤثر درمان خواب گردی به قرار زیر هستند:

• هرگونه اختلال خواب قابل توجه دیگری را درمان کنید. ممکن است علائم با درمان قطع موقت تنفس در خواب کاهش یا با درمان CPAP کاملاً از بین برود.
• بهداشت خواب را رعایت کنید، مثلاً یک دوره استراحت ذهنی را پیش از خوابیدن امتحان کنید.
• درمان های دارویی از قبیل: آرام بخش ها، هیپنوتیزم و ضد افسردگی را امتحان کنید.
• بعضی از محققان هیپنوتیزم را توصیه می نمایند.

بیشتر بدانید: آموزش هیپنوتیزم دیگران و خودهینوتیزم به صورت گام به گام

اگر مواردی را که در ادامه به آن ها اشاره می شود در خود می بینید، حتماً باید برای تشخیص و درمان خواب گردی به پزشک مراجعه کنید: در صورتی که علائم شما به طور مداوم تکرار می شوند، موجب آسیب های مداوم یا بالقوه می گردند، به خواب آلودی در طول روز، خستگی مفرط، بی خوابی، افسردگی یا اضطراب منتج شده اند، کیفیت زندگی شما را پایین آورده اند و یا اینکه در دوران پس از نوجوانی نیز هنوز به خواب گردی ادامه می دهید.

شما برای درمان این عارضه چه روش هایی را پیشنهاد می کنید؟ نظرات و تجربیات خود را در انتهای این صفحه در قسمت ارسال نظر با مخاطبان خبرنگاران به اشتراک بگذارید.