روایتی از مواجهه عشایر و زندگی کوچ رو با کرونا
به گزارش شهر ورزش، زمانی که ما در شهرهای عظیم با کرونا و مصائب آن روبرو شدیم و به فکر تعطیلی مغازه ها و رفت و آمد در مترو، اتوبوس و تاکسی ها بودیم، عشایر مناطق مختلف ایران به دلیل پیشگیری از شیوع این ویروس، مجبور به تاخیر دو ماهه در کوچ شدند و این موضوعی شد برای ساخت مستند چامون.
به گزارش خبرنگاران، مستند چامون به کارگردانی آرمان قلی پور که سال جاری در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت نمایش دارد، روایتی از کوشش عشایر بختیاری است که برای زنده ماندن دام هایشان باید با خطرات کروناویروس روبه رو شوند.
قلی پور در گفت وگو با خبرنگاران درباره ساخت این مستند شرح داد: در ابتدای روبروه با کرونا فقط فکر می کردیم، مسائل در شهرهای عظیم است اما در این میان گروه های عشایری هم بودند که با چالش های بسیاری روبرو شده بودند. من عشایر بختیاری را می شناختم و فرهنگ و سبک زندگی شان برایم حل شده بود به همین دلیل زمانی که ماجرای دو ماه تاخیر کوچ عشایر به قشلاق به دلیل شیوع ویروس کرونا مطرح شد با وجود اینکه درگیر یک مستند دیگر بودم از این فرصت استفاده کردم تا به سراغ عشایر بروم.
او ادامه داد: برای شروع فیلمبرداری بعضی به من گفتند مگر می خواهی فیلمی بهتر از علف و تاراز یا قوم باد را بسازی که خودت را در این ریسک قرار می دهی؟ اما من هدف دیگری داشتم و قرار نبود هزینه های سرسام آوری بپردازم یا تصویرگری های خاصی داشته باشم بلکه می خواستم در عین فراوری مستندی با ساختارهای منسجم این اتفاق تاریخی را ثبت و ماندگار کنم.
این مستندساز با تاکید بر اینکه ساخت این فیلم برای خودمان ریسک عظیمی داشت زیرا باید با عشایر هم سفره می شدیم اضافه کرد: با دلیل آنکه ماسک روی صورتمان داشتیم به نوعی این تصور به وجود آمده بود که آنها را پس می زدیم و به همین دلیل برقراری ارتباط را با چالش هایی روبرو نموده بود. این در حالی است که این قوم آنقدر مهمان نواز هستند که حاضران برای مهمانشان هر کاری انجام دهند و به ما گفتند که در زمان کوچ حتی اگر دام های ما سالم نرسند، شما چون مسئولیتتان با ماست هر طور شده سلامت به مقصد خواهیم رساند و در مقابل تمام این بخشندگی ها تنها خواسته شان این بود که ما را از قلم نیاندازید.
قلی پور گفت: بنابر این ماسک برای ما تبدیل به مسئله ای جدی شده بود و مدام تکرار می کردند ما مریض نیستیم و همین عاملی شده بود که آن چیزی که به دنبال آن بودیم به راحتی حاصل نگردد. در نهایت با وجود خطرات احتمالی، ماسک هایمان را برمی داشتیم تا این اعتماد دوطرفه شکل بگیرد و در کنار ما احساس غریبگی نداشته باشند.
او در پاسخ به این پرسش که شرایط بهداشتی و اطلاع رسانی درباره کرونا در بین عشایر به چه شکلی بود، بیان نمود: صادقانه باید بگویم در مدتی که من در کنار عشایر بودم هیچ گروه پزشکی و خدمات بهداشتی هرچند اندک حضور نداشتند. این موارد از عقرب گزیدگی تا زایمان را هم در شرایط مختلف شامل می گردد و با اینکه شبکه بهداشت کوشش می نمایند اما به دلیل گستردگی و صعب العبور بودن محل زندگی عشایر، رسیدگی به آنها به سختی و با تاخیر انجام می گردد. با این حال ما پس از مکاتبه هایی توانستیم با یک گروه هماهنگ کنیم، آنهم با ساده ترین امکانات که یکی از سکانس های فیلم ما هم همین است. در همین مورد یکی از جوانان تحصیل نموده عشایر می گفت کرونا چیزی نیست که ما بخواهیم آن را انکار کنیم زیرا تمام جهان را گرفته است مساله اینجاست اگر بخواهد اینجا به سراغ ما بیاید هیچ کاری از دست ما ساخته نیست.
این کارگردان بیان نمود: وقتی بحث رعایت پروتکل ها مطرح می گردد، باید زیرساخت های آن هم وجود داشته باشد. حالا تصور کنید وقتی در شرایطی هستید که حتی درستی به آب گرم هم چندان آسان نیست دیگر موضوعات چه معنایی پیدا می نماید. در فیلم می بینیم خطرناک بودن کرونا در بین عشایر جدی که گرفته نمی شد، هیچ، گاها به طنز هم گرفته می شد. علت آن هم این است که اطلاع رسانی درستی انجام نشده است و از عمق وخامت این بیماری اطلاع دقیقی ندارند و مطلع نشده اند. کرونا تاثیرات بسیاری بر روی عشایر گذاشت. این تاثیرات علاوه بر مسائل انسانی و کمبود آب و تغییر شرایط هوا، برای دام هایشان نیز چالش های بسیاری را به همراه داشت.
وی همچنین درباره نحوه تعامل دولت با عشایر نیز توضیح داد: دولت خاکریزی با بولدوزر در بین جاده کوچ عشایر ایجاد کرد و تخته سنگ های عظیمی را در وسط جاده گذاشت و داستان این فیلم هم همین است که عشایر به دلیل سخت شدن زندگی راستا را باز کردند و راه کوچشان را ادامه دادند زیرا تبعات ماندن آنها بسیار بیشتر از جا به جا شدنشان بود و این موضوع نقطه طلایی فیلم ما است.
قلی پور در خاتمه گفت: در این مستند نریشن وجود ندارد و کمترین کلام ها استفاده و شنیده می گردد و عموما تصویر می بینید و روایت کردن به لحاظ تصویری یکی از ایده آل های هر کارگردانی است. این فیلم برای کسانی که خارج این فضاها و این نوع سبک زندگی هستند می تواند بسیار جالب باشد که در قرن 21 و در این شرایط هنوز گروه هایی هستند که به این شیوه روزگار می گذرانند. به همین دلیل در حال کوشش هستیم تا پخش خارجی هم داشته باشیم.
منبع: خبرگزاری ایسنا