10 گام بلند برای استفاده از ظرفیت های ملی در حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی - شهر ورزش

به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرنگاران به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گیاهان دارویی محصولاتی برگرفته از دل طبیعت و خوی ایرانی اسلامیمان هستند که همزاد نیاکان و اجدادمان بودند و در درازای تاریخ پستی و بلندی های زیادی را از سر گذرانده اند؛ اما طی چند سال اخیر چراغ این صنعت قدیمی و کهن کم فروغ شد اما خاموش نشد و به مدد فناوران کشورمان چند سالی است که این محصولات دوباره به چرخه تولید و مصرف وارد شده اند و با تهیه و تدوین سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی این اقدامات شتاب گرفت و اهداف بالاتر و ملموس تری برایشان تعریف شد.

اهدافی چون کسب سهم 20 درصدی ارزش بازار دارویی کشور از طریق محصولات گیاهی، افزایش سطح زیر کشت این گیاهان، تحت پوشش قرار دادن گونه های انحصاری و بومی یا در حال انقراض گیاهان دارویی در سامانه های حفاظت ملی و غیره که می توانند به رونق این صنعت کهن کمک کنند.

قدمت شناخت خواص دارویی گیاهان، شاید بیرون از حافظه تاریخ باشد. یکی از دلایل مهم آن، حضور باورهای ریشه دار مردم سرزمین های مختلف در خصوص استفاده از گیاهان دارویی است. به نظر می رسد مصریان و چینیان در زمره نخستین اقوام بشری بودند که بیش از 27 قرن قبل از میلاد مسیح از گیاهان به نام دارو استفاده کرده و حتی برخی از گیاهان را برای مصرف بیشتر در درمان دردها کشت داده اند.

البته ایران هم یکی از کشورهای دارای سابقه تاریخی استفاده از این گیاهان دارویی است و روزگاری نه چندان دور، این محصولات تنها داشته های طبیبان و حکیمان ایرانی برای درمان بیماری ها بود. اما با توسعه داروهای شیمیایی و نوین، سهم گیاهان دارویی از سبد درمانی کشور کم و کمتر شد. امروز فعالان و فناوران این حوزه، در تلاشند تا این صنعت کهن را با اجرایی کردن اقداماتی اصولی دوباره بازیابی کنند و به دست مصرف کنندگان برسانند.

نقطه عطف این تلاش ها در سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی آمده و قرار است با همکاری همه بازیگران این حوزه، استفاده و تولید گیاهان دارویی و داروهای گیاهی مبتنی بر نیازهای جامعه و استانداردهای ملی و بین المللی افزایش یابد. یکی از پایه های اصلی این کار ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است.

از جمله این اقدامات می توان به بازنگری، اصلاح، ساده سازی و روزآمد کردن قوانین، مقررات و استانداردهای مربوط به حوزه گیاهان دارویی و فرآورده های گیاهی، سامان دهی نظام آموزش، پژوهش و توسعه فناوری و نوآوری در حوزه گیاهان دارویی و فرآورده های گیاهی، ترویج، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در این حوزه و ایجاد انسجام و همکاری های مستمر و موثر میان موسسات، شرکت ها و تشکل های مرتبط با حوزه گیاهان دارویی اعم از دولتی و خصوصی اشاره کرد.

همچنین توسعه همکاری های بین المللی در علوم و فناوری های گیاهان دارویی، سامان دهی فرآیندها و ساختارهای نظارت و ارزیابی همه فعالان و فعالیت های این حوزه و سامان دهی تولید، توزیع، بازار و صادرات محصولات و خدمات در این حوزه و تجاری سازی دستاوردهای علمی و فناوری هم برای تحقق این هدف تعریف شده است.

ساماندهی، مدیریت منابع و حفاظت از منایع پایه با تاکید بر توسعه سطح کشت، پرورش، جمع آوری و فرآوری صنعتی گیاهان دارویی، حفاظت از گونه های گیاهی انحصاری کشور و جلوگیری از خروج نمونه یا اطلاعات مربوط به این گونه ها از کشور و بهره گیری بهینه از رهکردهای اسلامی در عرصه گیاه شناسی، تغذیه و بهداشت و درمان از جمله این رهبردها است.